درجه بندي و علائم حك شده روي لاستيكها

  1. درجه بندي و علائم حك شده روي لاستيكها

تایرهای خودرو در مجموع 4 نقش مهم در خودرو ایفا می کنند که عبارتند از:

1- تحمل وزن خودرو 2- کاهش ضربه ناشی از نیروهای وارده از طرف جاده 3-امکان ایجاد حرکت در جهت دلخواه 4- انتقال نیروی ترمز و یا شتابگیری به جاده.

در اولین گام به بررسی ساختار داخلی تایر می پردازیم:

ساختار تایر
از قسمت های اصلی ساختار تایر می توان به آج-(
Tread) بدنه-(Body) لایه های محافظ-(Belt) زهوار(Bead) دیواره های کناری( Side Walls) و لایه داخلی (Inner Liner) اشاره کرد، قسمت های دیگری نیز با توجه به نوع و کاربرد تایر می توانند به این ساختار افزوده شوند.


آج (tread):

این قسمت به عنوان رابط بین سطح جاده و تایر، با ترکیبی از لاستیک های طبیعی و مصنوعی به عنوان لایه خارجی وظیفه محافظت از بدنه را در برابر سایش و صدمات احتمالی بر عهده دارد.طرح های مختلف آج (tread pattern) برای تخلیه بهتر آب از زیر تایر و افزایش قابلیت تایر در برخورد با شرایط گوناگون سطح جاده ساخته می شود. می توان به طر ح های رگه ای (Rib) – عرضی (Lug) – ترکیبی از عرضی و رگه ای(Rib & Lug) و بلوکی (Block) اشاره کردکه هر یک مزایاو معایب خاص خود را دارند.برای مثال طرح رگه ای در تایرهایی جهت استفاده در جاده های هموار برای حرکت سریع کاربرد دارد.مقاومت بالا در برابر لغزش و صدای کم از جمله ویژگی های این طرح است. و همچنین در مورد طرح عرضی می توان گفت تایر با این آج نسبت به طرح رگه ای، کشش (traction) بهتری دارد اما صدای آن زیاد است و مقاومت کمی هم در برابر لغزش دارد و بطور کلی بیشتر مناسب خودروهایی است که در مسیرهای ناهموار تردد می کنند.طرح بلوکی نیز بیشتر در تایرهای ویژه برف کاربرد دارد زیرا باعث کاهش لغزش در جاده های برفی می شود.

لایه های سرپوش(Cap plies):

برخی تایرها با دارا بودن 2 یا چند لایه از جنس پلی استر جهت نگهداشتن هر چه بهتر بقیه اجزای داخلی تایر خصوصاً در سرعت های بالا انتخاب مناسبی برای خودروهای پرسرعت خواهند بود.

تسمه محافظ(
Belts):

در تایرهای رادیال، لایه های محافظ فولادی مانند حلقه ای پیرامون تایر، بین آج و بدنه قرار می گیرند و علاوه بر ایجاد اتصال بین این دو قسمت و جذب ضربات ناشی از سطح جاده، مانعی در مقابل سوراخ شدن بدنه ایجاد می کنند. البته در تایرهای بایاس پلای نیز لایه های محافظی از جنس نایلون و (بعضاً در خودروهای سواری از جنس پلی استر) وجود دارد.


بدنه تایر(
Car Cass):

بدنه متشکل از لایه هایی از رشته های مقاوم و مستحکم است که مجموعاً قابلیت تحمل فشار داخلی تایر و همچنین جذب نیروهای وارده از سطح جاده را داراست معمولاً در خودروهای سواری جنس این لایه از الیاف پلی استر است و در خودروهای سنگین از فولاد استفاده می شود. زاویه نصب این لایه ها نسبت به محیط تایر در نوع رادیال بین 88 تا 90 درجه و در نوع بایاس پلای 30 تا 40 درجه است. استحکام یک تایر معمولی با تعداد لایه های بدنه توصیف می شود. برای مثال، بیشتر خودروهای سواری از تایرهایی با بدنه 2 لایه استفاده می کنند در حالیکه تایرهای هواپیماهای جت بیش از 30 لایه دارند.

زهوار(
Bead Bundle):

زهوار حلقه ای از سیم های فولادی با استحکام بالاست که با لاستیک پوشانده شده اند و جهت حفظ وضعیت تایر در رینگ و جلو گیری از خروج تایر بکار می رود.

دیواره های کناری (
Side Walls):

پایداری جانبی تایر توسط این دیواره ها فراهم می شود و مشخصات تایر و نام سازنده آن نیز بر روی این قسمت نوشته می شود.

آستر داخلی(
Inner Liner):

این لایه لاستیکی که جایگزینی برای تیوب درتایرهای بدون تیوب (Tubeless) است جهت جلوگیری از نفوذ هوا به بیرون از تایر بکار می رود.

تمام اجزای تایر باید بوسیله ماشین سازنده تایر(tire-building machine) در محل دقیق خود قرار گیرند تا نهایتاً تایری با اندازه و سایز موردنظر بدست آید

تا این مرحله تایر تمام اجزای موردنیاز خود را داراست ولی آنها هنوز به صورت کاملا” ثابت و محکم جایگیری نشده اند، در ضمن هیچ گونه علامتی روی دیواره و یا طرحی روی آج وجود ندارد. در این مرحله به این مجموعه، تایر نارس((Green tire می گویند. در مرحله آخر تایر در ماشین کیورینگ (Curing machine) قرار می گیرد تا با کارکردی تقریباً مشابه فر اجاق گاز، تمام علامت ها و الگوی آج بوسیله قالب های مربوط روی تایرایجاد شود، گرمای بکار رفته در حین انجام این کار باعث محکم شدن هرچه بیشتر اتصال بین اجزای تایر می شود، کمی بعد از این جوشکاری (vulcanizing) و گذراندن مراحل بررسی کیفیت تایر تولیدی، محصول آماده عرضه است


مشخصات تایر

۱- انواع ساختار تایر:

R: رادیال (Radial) معمولترین نوع تایر
D: دیاگونال بایاس(Diagonal Bias )ساختاری قدیمی
B: بایاس بلتد((Bias Belted

۲- :نوع تایر

P: مخصوص خودروهای مسافربری(Passenger car)
LT: مخصوص کامیون های سبک( Light truck)
T: زاپاس (Temporary or spare tire)

۳- :قطر رینگ بر حسب اینچ

۴- پهنای تایر:
فاصله بین دیواره های کناری تایر برحسب میلیمتر

۵- نسبت ارتفاع تایر (از آج تا زهوار)به پهنای آن(بر حسب درصد) (Aspect ratio):
تایرهایی که این نسبت در آنها کمتر است کارایی بهتری در عبور از پیچ ها و مانور های سریع دارند زیرا پایداری جانبی و چسبندگی بهتری ایجاد می شود.

به عنوان مثال در مورد کد P235/75 R 15 باید گفت این کد مربوط به تایر خودروهای مسافربری است عرض 235mm آن، درصد نسبت ارتفاع به پهنا 75 ، از نوع رادیال و با قطر رینگ 15in است


انواع تایر

تایرها بر حسب ساختار بدنه به دو نوع کلی بایاس پلای و رادیال تقسیم می شوند. در نوع بایاس پلای لایه ها و رشته های قوی داخل تایر ، نسبت به محیط تایر در زاویه 30تا 40 درجه قرار می گیرند.زمانی که این ساختار تحت تاثیر نیروهای عمودی قرار می گیرند، سطح تماس آج ها شکل اصلی خود را از دست می دهند و حالت جمع شدگی پیدا می کنند.آج تایر بایاس پلای به دلیل داشتن انعطاف بیشتر ، ضربه های منتقل شده از سطح جاده را بهتر جذب می کند و در حالت ثابت به فرمان خودرو، فرمانپذیری نرم تری می دهد، اما همین انعطاف زیاد باعث کاهش مقاومت در برابر سایش، مانورپذیری کمتر و کاهش توانایی در سرعت های بالا می شود. زاویه لایه های تشکیل دهنده تایر رادیال، نسبت به محیط تایر بین 88 تا 90 درجه است. اگر جنس لایه های تشکیل دهنده محافظ بین بدنه و آج از نوع نایلون یا پلی استر باشد،در گروه “
textile” و اگر از جنس سیم های فولادی باشد، در گروه “steel belted” قرار می گیرد. تایرهای رادیال ساختار محکمی دارند، کنترل خودرو با این تایرها در سر پیچ ها راحت تر است، سرعت های بالا را بهتر تحمل می کنند و در کل دینامیک بهتری روی سطح جاده دارند هر چند در دست اندازهای کوچک امکان جذب ضربه به صورت کامل وجود ندارد.

همچنین می توان تایرها را به انواع تیوب دار و بدون تیوب تقسیم کرد که در نوع تیوب دار، تیوب لاستیکی فشار هوا را در بر می گیرد، در حالیکه در نوع بدون تیوب، هوا بین لایه داخلی تایر و رینگ قرار می گیرد. در صورت سوراخ شدن تایر بدون تیوب به دلیل خروج آرام هوا از آن، خطرات ناشی از خروج سریع هوا وجود ندارد.

تنظیم فشارهوا
میزان فشار داخل تایر تاثیر مستقیمی درمیزان سایش آن دارد. برای مثال در اثر کاهش فشار و کم باد شدن تایر، شاهد سایش بیشتر قسمت های بیرونی سطح تماس با زمین در مقایسه با قسمت های داخلی هستیم، افزایش مصرف سوخت و افزایش گرمای تولید شده در تایرها از دیگر عواقب کم بودن فشار تایرهاست. در صورت افزایش بیش از حد فشار نیز قسمت مرکزسطح تماس در مقایسه با دیگر نقاط بیشتر فرسوده می شود. بهمین دلیل است که سازندگان تایر همواره فشار مناسب را تا حدی کمتر از فشار ماکزیمم درج شده روی دیواره تایر اعلام می کنند.با وجود این فشار، قدرت تایر در برابر نیروی وزن و شرایط مختلف ترمز گیری و یا شتاب گیری بیشتر می شود. برای اطمینان از مناسب بودن فشار تایرها توصیه شده است که هر 2 هفته یک بار فشار تایرها تنظیم شود.

شناور شدن بر سطح آب (Hydroplaning)
اگر سرعت خودرو زیاد باشد، تایر بر سطح آب شناور می شود و آج ها امکان کنار زدن آب و ایجاد چسبندگی لازم را ندارند. اما برخی تایرها مانند تایری که در تصویر زير مشاهده می کنید طوری طراحی شده اند تا میزان
hydroplaning را کاهش دهند این تایرها شیاری عمیق در جهت آج دارند که باعث ایجاد کانالی مناسب برای عبور آب از زیر تایر می شود.

 

دیدگاه‌ها

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *